Sejm i Senat – jak działają? (film w języku migowym)

Co to jest parlament? Jak działa sejm i senat? Jak tworzy się ustawa?

Parlament Rzeczypospolitej Polski to organ władzy państwowej sprawujący funkcję ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polski. W skład parlamentu wchodzą Sejm i Senat. Sejm to niższa izba parlamentu. Sejm ma 460 posłów. Posłowie wraz z senatorami tworzą kluby poselskie albo koła poselskie, albo niezrzeszeni (bez klubu). Najwyższy poseł będący najważniejszym przedstawicielem Sejmu to Marszałek Sejmu, wybierany na pierwszym posiedzeniu nowej kadencji Sejmu.

Najważniejsze zadanie Marszałka Sejmu:

• stanie na straży prawa, godności i powagi Sejmu,
• reprezentowanie Sejmu,
• zwoływanie posiedzeń Sejmu,
• kierowanie pracami Sejmu.

Kadencja Sejmu zgodnie z Konstytucją trwa 4 lata.

Jak pracuje Senat?

Senat to wyższa izba parlamentu. Senat ma 100 senatorów. Senatorowie mogą tworzyć kluby i koła senackie wspólnie z posłami. Najważniejszy przedstawiciel senatu to Marszałek Senatu, wybierany na pierwszym posiedzeniu nowej kadencji.

Najważniejsze obowiązki Marszałka Senatu:

• stoi na straży praw i godność Senatu,
• reprezentuje Senat,
• prowadzi sprawy z Sejmem,
• z parlamentami innych krajów oraz z innymi organami UE,
• zwołuje posiedzenia Senatu,
• sprawuje nadzór nad pracami Senatu.

Kadencja senatorów trwa 4 lata.

Funkcje Sejmu i Senatu…

Są trzy funkcje: ustawodawcza, kreacyjna i kontrolna.

…ustawodawcza

Podstawowym, najważniejszym zadaniem Sejmu jest funkcja ustawodawcza, czyli uchwalanie nowej konstytucji, uchwalanie uchwał, ustaw, w tym budżetu państwa.

…kreacyjna

Drugie zadanie to funkcja kreacyjna, która polega na powoływaniu i odwoływaniu organów konstytucyjnych państwa oraz osób wchodzących w skład tych organów. Sejm udziela wotum zaufania rządowi. Sejm powołuje m.in. członków Trybunału Stanu i Trybunału Konstytucyjnego, części składu Krajowej Rady Sądownictwa Krajowej Rady Prokuratury, Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Za zgodą senatu sejm wybiera Rzecznika Praw Obywatelskich, prezesa Najwyższej Izby kontrolnej. Sejm na wniosek prezydenta powołuje prezesa Narodowego Banku Polskiego.

…kontrolna

A trzecie zadanie to funkcja kontrolna. Sejm razem z Senatem mają możliwość przegłosowania przez posłów wotum nieufności wobec konkretnego ministra lub całego rządu. Sejm może też zlecić przeprowadzenie kontroli przez Najwyższą Izbę Kontroli. Może utworzyć komisję śledczą powołaną do zbadania konkretnej sprawy.

Jak powstaje ustawa?

Ustawa to akt prawny o charakterze ogólnym i abstrakcyjnym, powszechnie obowiązującym, uchwalany przez parlament. Grupy posłów, rządu i prezydenta tworzą projekt ustawy. Następnie projekt ustawy trafia do Sejmu, gdzie posłowie wprowadzają poprawki, dyskutują o ustawie, po czym głosują za jej przyjęciem. Gdy ustawa zostanie przyjęta przez sejm, trafia do senatu, gdzie podlega dyskusji. Następnie odbywa się głosowanie za jej przyjęciem. Jeżeli ustawa zostanie zaakceptowana przez sejm i senat, zostaje dana prezydentowi do podpisania, lecz prezydent może ją odrzucić. Jeżeli ustawa nie podoba się prezydentowi, to zgłasza weto i wtedy ustawa wraca do sejmu, gdzie należy ją poprawić. A jeżeli prezydent ma wątpliwość czy ustawa jest zgodna z Konstytucją RP, kieruję ją wtedy do Trybunału Konstytucyjnego, aby sprawdzić, czy jest zgodna z konstytucją RP.

Jeśli macie jakieś pytania, zapraszamy do dyskusji.