Kosmonauta, astronauta czy może jeszcze inaczej? Astronomia ze Światem Głuchych #6

W drugim odcinku o astronomii poznaliśmy znaczenie słów „kosmos”, „wszechświat”, „astronomia” i „astrologia”. A dziś poznasz kolejne słowa w temacie kosmosu – „kosmonauta”, „astronauta” i… jeszcze inne. Co one oznaczają? Dowiesz się oglądając ten film!

„Kosmonauta” czy „astronauta”

A więc ogólnie mówiąc, obydwa te słowa oznaczają to samo, czyli osobę, która znalazła się w kosmosie lub jest przygotowywana do odbywania takich lotów. Nazwy „kosmonauta”, „astronauta” są w języku polskim synonimami — oznacza to, że znaczą to samo lub prawie to samo, że ich podobieństwo jest na tyle duże, że można ich używać wymiennie. A jaka jest różnica?

Słowo „kosmonauta” odnosi się do osób, które poleciały w kosmos, i mają obywatelstwo rosyjskie a wcześniej — ZSRR lub krajów zależnych. Z kolei słowo „astronauta” pasuje do obywateli USA i innych tzw. zachodnich państw.

Podział ten nie jest oficjalny. Oznacza to, że jeżeli ktoś przez pomyłkę nazwie amerykańskiego astronautę „kosmonautą”, lub rosyjskiego kosmonautę „astronautą”, to nic się nie stanie. Nikt na nikogo się nie obrazi. Bardziej jest to kwestia zwyczaju, który wziął się stąd, jak w tych państwach nazwane zostały osoby lecące w kosmos.

Polak w kosmosie to astronauta czy kosmonauta?

W takim razie, gdyby w kosmos poleciał Polak, to byłby kosmonautą czy astronautą? Od 19 listopada 2012 Polska jest członkiem Europejskiej Agencji Kosmicznej i ewentualny lot w kosmos Polaka prawdopodobnie odbyłby się właśnie przez tę Agencję, więc pasowałoby określenie „astronauta”.

Ale w kosmosie był już Polak, Mirosław Hermaszewski. Było to w roku 1976, gdy Polska była uzależniona od ZSRR, a sam lot był organizowany przez władze ZSRR, dlatego o Panu Hermaszewskim mówimy „kosmonauta”.

Chiński i hinduski astronauta

Astronauta i kosmonauta nie są jedynymi funkcjonującymi nazwami osób, które lecą w kosmos. Wobec Chińskich astronautów używa się określenia tajkonauta, co można tłumaczyć jako „przestrzeń kosmiczna”. Oficjalne chińskie media używają terminu „yŭhángyuán” a który możemy przetłumaczyć jako „kosmiczny podróżnik”.

Do swojego pierwszego lotu w kosmos szykują się również Indie. Jak będzie nazywał się hinduski astronauta? „Vyomanauta”: gdzie „Vyoma” oznacza przestrzeń lub niebo.

Kim naprawdę jest astronauta?

Ale ze słowem „astronauta” – obojętnie z jakiego kraju pochodzi dana osoba — są związane dwa „problemy”. Jakie?

Po pierwsze: kiedy widzisz słowo „astronauta” to co myślisz? Bo ja widzę naukowca, który jest specjalistą w swojej dziedzinie. Może jest biologiem, może jest lekarzem, może jest chemikiem. Dodatkowo przeszedł specjalistyczne, bardzo trudne szkolenie, które pozwala mu polecieć w kosmos. A to oznacza wielką odpowiedzialność, świetną sprawność fizyczną, jak i doskonałe zdrowie. Ale z odcinka nr 4 o kosmicznych turystach wiemy, że wystarczy mieć wielkie pieniądze i zdrowie, i można polecieć w kosmos jako typowy turysta, który siedzi w statku kosmicznych i zachwyca się widokami za oknem. Ale czy takiego kosmicznego turystę pasuje nazwać „astronautą” lub „kosmonautą”?

A drugi problem? Jak wysoko trzeba polecieć, żeby można powiedzieć, że jest się w kosmosie? Na jakiej wysokości trzeba być, aby powiedzieć, że ktoś jest już w kosmosie, że jest astronautą, a nie tylko pilotem lub też pasażerem samolotu, który poleciał bardzo, bardzo wysoko? Astronautą nazywamy osobę, która poleciała w kosmos, ale od jakiej wysokości znajdujemy się w kosmosie? I jak daleko to jest od Ziemi? O tym dowiedzie się z kolejnego, siódmego już odcinka.

A jeżeli podobał wam się ten odcinek, dajcie nam znać poprzez jakieś miłe zdanie w komentarzu. Cześć!