Jak pisać o sprawach głuchych po polsku? Co Ty wiesz o głuchych? #16

Cześć! Dzisiaj opowiem o tym, jak poprawnie pisać w języku polskim wyrażania, które często pojawiają się gdy rozmawiamy na temat osób głuchych lub głuchoty. Mam nadzieję, że pomoże Wam to przy tworzeniu postów w mediach społecznościowych, napisów do swoich vlogów, a także pisaniu o sprawach głuchych w mediach lub pismach. Wszystkie informacje, które dzisiaj przekażę skonsultowaliśmy z polonistami. Zaczynamy!

POLSKI JĘZYK MIGOWY

Skoro to odcinek na temat języka, zacznijmy od poprawnej pisowni nazwy naszego języka migowego, czyli „POLSKIEGO JĘZYK A MIGOWEGO”… i właśnie! Jak to zapisać?

• Polski Język Migowy
• Polski język migowy
• polski język migowy

Zasada jest taka sama jak przy pisowni nazw innych języków, np. język angielski, język niemiecki, amerykański język migowy itd. Jak już się domyślasz prawidłową formą będzie zapis małymi literami, czyli „polski język migowy”.

Jaka jest prawdopodobna przyczyna częstego pisania Polski Język Migowy? Być może jest to kalka z języka angielskiego, w którym nazwy języków zapisujemy wielką literą, np. Polish, English, Polish Sign Language, czy American Sign Language. Proponujemy w polskich tekstach stosować się do zasad obowiązujących w języku polskim, więc nazwy języków zapisywać małą literą.

„PJM” czy „pjm”?

Wyrażenie „polski język migowy” jest dosyć długie i ciągłe powtarzanie pełnej nazwy bywa męczące, dlatego bardzo często stosujemy zwrot PJM. PJM to skrótowiec powstały od pierwszych liter słów w nazwie tego języka. Jak widzisz, skrótowiec zapisaliśmy wielkimi literami PJM a nie pjm. Dlaczego?

Zwróć uwagę, że wcześniej użyliśmy słowa „skrótowiec” – w języku polskim skrótowiec i skrót to dwie odmienne formy skracania wyrazów. W języku migowym zamigamy je tak samo – używając znaku SKRÓT/PODSUMOWANIE, dlatego literujemy oba słowa, abyście wiedzieli, o czym dokładnie mówimy. O skrótach w języku polskim mówimy gdy skracamy słowo, np. zapisujemy początkowe litery słowa i stawiamy kropkę, np.:

• strona – str.,
• ulica – ul.,
• profesor – prof.

Mamy też inaczej utworzone skróty jak np.:

• doktor – dr,
• magister – mgr,
• numer – nr,

utworzone z pierwszej i ostatniej litery danego słowa, po tych skrótach nie stawiamy kropki. Co ważne, takie skróty stosujemy w piśmie, ale w mowie nie powiemy „Mieszkam przy UL. Kwiatowej”, tylko przeczytamy pełną formę skróconego słowa „Mieszkam przy ULICY Kwiatowej”.

PJM jest skrótowcem. Skrótowce to nowe wyrazy, które powstały poprzez skrócenie wieloczłonowej (utworzonej z kilku słów) nazwy i są używane zarówno w piśmie i w mowie. W tej sytuacji „PJM” staje się odrębnym słowem, które wymawiamy jako pe-jot-em. Podobnie jak NBP (czyt. en-be-pe), czy ZUS. Co ważne, skrótowce tak jak inne rzeczowniki odmieniamy przez przypadki, dlatego napiszemy, np.:

„W poprzedniej szkole moje dziecko było nieszczęśliwe, ponieważ nauczyciele nie znali PJM-u tylko mówili. W nowej szkole syn rozwija się bardzo szybko właśnie dzięki PJM-owi! Na co dzień w domu rozmawiamy w PJM-ie, ale czytamy bajki po polsku i ćwiczymy gramatykę języka polskiego, ponieważ chcemy, aby syn mógł samodzielnie zdobywać wiedzę i mieć dobry start w dorosłość. Moim zdaniem dwujęzyczność dzieci głuchych jest bardzo ważna, PJM i język polski to dwa równoważne języki”.

Spójrz na planszę.