Głusi wspinacze wysokogórscy – Scott Lehmann i Shayna Unger

Ale zdobywanie szczytów gór nie jest jedynym ich celem. Inny cel to zachęcanie, inspirowanie innych głuchych, zwłaszcza dzieci, do wszelkiej aktywności fizycznej na powietrzu. Unger mówi: „Chcemy być wzorcami i pokazać naszej społeczności, zwłaszcza dzieciom, że wspinaczka czy po prostu przebywanie na zewnątrz nie jest tylko dla słyszących osób”. Lehmann dodaje: „To nie chodzi tylko o zdobycie szczytu. Chodzi o całe doświadczenie, o dzielenie się tym, czego się nauczyliśmy, z naszą społecznością”.

Wcześniej Unger i Lehmann pracowali w szkole dla głuchych – Ona jako doradca, On jako nauczyciel matematyki. Obydwoje teraz mają ponad 30 lat. Obydwoje wychowali się w domach, gdzie używało się ASL-u i obydwoje odebrało edukację w ASL-u (ASL – American Sign Language, amerykański język migowy).

Czy osoba głucha może być wspinaczem wysokogórskim?

Czy osobie głuchej łatwo jest nauczyć się wspinaczki i zdobywać górskie szczyty? Problemów jest wiele. Pierwszy: Lehmann mówi, że gdy zaczynał, chciał zapisać się na kurs wspinaczki, ale żaden z takich kursów nie był w ASL-u. Nie znał też innych głuchych wspinaczy, którzy mogliby go szkolić. Jedyne co mógł, to uczyć się samemu: z filmów na YouTube, z książek, i pytając innych, już doświadczonych słyszących wspinaczy. Pytał ich za pomocą notatek. Z czasem to, co sam się dowiedział, zaczął przekazywać Unger i ją uczyć. Jak sam mówi, był zaskoczony tym, jak szybko się Ona uczy, a to dzięki temu, że zdobywała wiedzę w języku migowym.

Drugi problem: wielu wspinaczy uważa współpracę z głuchymi wspinaczami za duże ryzyko, dodatkowy problem. W końcu głuchy nie usłyszy zagrożenia, takiego jak osunięcie skał czy lawiny. Dlatego słyszący wspinacze nie chcą współpracować z głuchymi wspinaczami. Wielu przewodników wycofuje się, gdy się dowiaduje, że ma przewodzić głuchym, lub sugeruje im łatwiejsze góry. Scott i Shayna nauczyli się trzymać informację o swojej głuchocie do momentu spotkania się z przewodnikami osobiście.

Specjalne znaki migowe używane w czasie wspinaczki

Kolejny problem to komunikacja z innymi, słyszącymi wspinaczami, którzy nie znają migowego. Wysoko w górach, gdzie jest bardzo zimno i często są silne porywy wiatru, nie można tak po prostu zdjąć rękawiczki i zamigać lub napisać coś na telefonie lub na kartce. Zresztą telefon w tak mroźnym powietrzu i tak pewnie by nie działał. Dodatkowo trzeba trzymać się liny, czy też trzymać w ręku siekierę lodową. Dlatego wcześniej para uczy współpracowników podstawowych znaków migowych, które mogą się przydać na szlaku.

Plus tego tworzą nowe znaki. Dlaczego? Niektóre znaki są zbyt małe, aby były dobrze odczytane w górach, gdzie pomiędzy osobami jest spora odległość i wszyscy mają rękawiczki. I tak np. duże X ramionami oznacza „stop”. Taka nauka przynosi efekty. Wchodząc na Everest, u Scotta pojawiły się problemy z maską tlenową. Scott mówi: „Aby przyciągnąć uwagę naszego Sherpy (czyli przewodnika), stuknąłem go w ramię. Następnie zrobiłem gest dłonią w kształcie maski na twarzy i wykonałem ruch ręką przed swoim gardłem, używając uniwersalnego znaku ‘duszności’, aby wskazać, że maska nie działa. Sherpa zrozumiał mnie jasno i natychmiast pomógł mi z maską”.

Co ciekawe, słyszący wspinacze, którzy nauczyli się tych znaków, też zaczęli ich używać pomiędzy sobą, gdy np. silny wiatr czy odległość uniemożliwiają komunikację słowną. Wspinaczka jest bardzo ciężka i ryzykowna.

Tragedia głuchego wspinacza

Gdy para wchodziła na Mount Everest, przypadkowo spotkała innego głuchego, z Malezji, Muhammada Hawari Bin Hashima. Był on drugą głuchą osobą w historii, która zdobyła Mount Everest, chwile przed tym, jak zdobyli szczyt Scott Lehmann i Shayna Unger. Cała trójka porozumiewała się za pomocą mieszanki ASL, międzynarodowego migowego i gestów. Niestety, następnego dnia, schodząc, Malezyjczyk zaginął i uznaje się go za zmarłego.

Góry są piękne, ale i niebezpieczne. Chciałbyś dowiedzieć się czegoś więcej o tych głuchych wspinaczach? Poniżej znajdziesz prowadzące do mediów społecznościowych Scotta Lehmann i Shayna Ungerich:

• YouTube
• Facebook
• Instagram
• strona internetowa.