Czy lepiej komunikować się migając niż mówiąc?

Badania zainicjowała Ursula Bellugi — profesorka i dyrektorka Laboratorium Neuronauki Poznawczej w Instytucie Salk w Kalifornii. Bellugi jest nazywana twórczynią neurobiologii ASL-u. W 1972 roku przeprowadzono eksperymenty, których wyniki pokazują, że komunikacja w języku migowym jest bardziej efektywna niż w języku fonicznym. A dokładnie ASL okazał się skuteczniejszy, bardziej efektywny niż angielski (mówiony).

Prędkość opowiadania historii w języku migowym i fonicznym

Do pierwszego badania zaproszono dwujęzyczne, słyszące dzieci głuchych rodziców. Dzieci równie biegle władały zarówno językiem angielskim, jak i ASL-em. W pierwszym etapie porównano prędkość, z jaką dzieci opowiedzą historię w języku migowym i fonicznym. Okazało się, że w przeliczeniu na sekundę dzieci wypowiadały średnio niespełna 5 słów (dokładnie 4,7), a w sytuacji migania używały średnio 2,3 znaków na sekundę. Ogólnie możemy powiedzieć, że dzieci mówiły z prędkością 5 słów na sekundę, a migały z prędkością dwóch znaków na sekundę.

Co ciekawe przekazanie treści całej historii w obu językach zajęło tyle samo czasu. Ale do opowiedzenia historii w języku angielskim dzieci używały 210 słów, a do przekazania tej samej treści w ASL-u wystarczyły im jedynie 122 znaki. To oznacza, że do zakomunikowania tej samej treści potrzeba niespełna 60% więcej słów niż znaków.

Jak interpretować takie wyniki?

Czy to oznacza, że język foniczny jest mniej efektywny, wymaga więcej wysiłku? A może przeciwnie, to ASL jest bardziej ubogi i migając, pomija się ważne informacje? Na te pytania miało odpowiedzieć drugie badanie. Drugie badanie składało się z dwóch etapów. W każdym z nich brało udział inne dziecko KODA. W pierwszym etapie pierwsze dziecko poznawało historię w języku angielskim, a następnie tłumaczyło ją na ASL. W drugim etapie brało udział kolejne — drugie dziecko. Ono nie słyszało oryginalnej historii w języku angielskim, tylko otrzymywało tłumaczenie ASL – to tłumaczenie, które wykonało pierwsze dziecko. Zadaniem drugiego dziecka było przetłumaczenie historii z ASL na angielski.

Naukowcy porównywali wykonane tłumaczenie drugiego dziecka z oryginałem historii. Celem było sprawdzenie, czy pośrednie tłumaczenie na ASL nie spowoduje, że z historii znikną informacje. Jednak okazało się, że powstałe tłumaczenie było niemal identyczne z oryginałem! Żadne informacje nie zaginęły, nawet jeśli nie każde słowo z języka angielskiego miało swój odpowiednik w postaci znaku.

Jak przeprowadzono tę analizę? Neuronaukowcy podzielili zamiganą historię na zdania, przy czym sprawdzono, czy zamigane czasowniki i rzeczowniki mają swój ekwiwalent (odpowiednik) w historii w języku angielskim. Analiza wykazała, że mówione historie zawierały 1,3 zdań na sekundę w porównaniu z 1,5 na sekundę w przypadku opowiadań miganych. Oznacza to, że ASL jest o 15% skuteczniejszy w przekazywaniu informacji niż angielski mówiony.

ASL skuteczniejszy w przekazywaniu informacji niż angielski mówiony!

Dlaczego tak jest? Język migowy jest językiem czterowymiarowym, podczas gdy mowa jest jednowymiarowa. Kiedy mówimy, jedynym wymiarem, którego używamy, jest czas. Osoby migające używają czasu, ale używają także przestrzeni: szerokości, wysokości i głębi, aby przekazać znaczenie. Osoby migające dzięki znakom, wizualizacji i przestrzeni mogą nadawać jednocześnie wiele informacji, podczas gdy osoba mówiąca nie może równocześnie wymówić kilku słów. Oczywiście w językach fonicznych wiele emocji możemy wyrazić intonacją, samym sposobem, stylem mówienia, ale i tak jest to nieporównywalne do możliwości, które stwarza język wizualno-przestrzenny.