ABC dostępności

A jak audiodeskrypcja

Audiodeskrypcja to dźwiękowy opis obrazu, grafik lub tego, co widać na filmie, np. dzięki temu osoby niewidome wiedzą, co znajduje się obrazie lub uzyskują informację o postaciach, przestrzeni czy działaniach bohaterów filmu.

Poniżej przykłady audiodeskrypcji zastosowanych na początku oraz końcu powyższego filmu.

Audiodeskrypcja przed filmem:

Na jasnoniebieskim tle pojawia się biały napis drukowanymi literami „abc dostępności”. Napis stopniowo powiększa się. Na dole ekranu wyświetlają się napisy z tekstem audiodeskrypcji. W prawym dolnym rogu jest tłumacz PJM-u. Tłumaczenie na język migowy i wyświetlanie tekstu audiodeskrypcji nie jest zwyczajową praktyką. W tym filmie wyjątkowo zastosowaliśmy takie rozwiązanie, aby zobrazować osobom głuchym i niedosłyszącym, na czym polega audiodeskrypcja. Napis znika. Po lewej stronie ekranu pojawia się tłumaczka języka migowego. Tłumaczką jest młoda kobieta, ubrana w czarną bluzkę z długim rękawem. Z niebiesko-białego tła wyłaniają się szarawe kwadraty z niebieskimi ikonogrfikami symbolizującymi osoby ze szczególnymi potrzebami, m.in.: osoba na wózku, osoba ze złamaną ręką, osoba z psem przewodnikiem. W połowie wysokości obrazu znajduje się biały prostokąt wyświetlany na całą długość ekranu. Po prawej stronie wyświetlają się na napisy z aktualnie omawianą literą i tytułem zagadnienia. W prawym górnym roku znajduje się czarny konturowy logotyp Fundacji Świat Głuchych. Logotyp obrazuje dwa znaki: pierwszy symbolizuje „świat” – ułożone poziomo dłonie, zwrócone wnętrzami do siebie, układają się w kształt kuli. Drugi znak symbolizuje słowo „głuchych” – złączony palec wskazujący i środkowy dotykają ucha. Z prawej strony grafik znajduje się napis „świat głuchych”, zapisany małymi literami w prostym kroju czcionki, wyrównany do lewej, pod nim zapisane wielkimi literami słowo „Fundacja”.

Audiodeskrypcja do plansz końcowych:

Film zakończył się. W prawym dolnym rogu pojawia się tłumacz PJM-u, a na dole ekranu na czarnym tle żółtą kontrastową czcionką wyświetlany jest tekst audiodeskrypcji. Na ekranie pojawia się plansza końcowa zachęcająca do odwiedzenia social mediów Fundacji Świat Głuchych. Od lewej: Tik Tok, Facebook, YouTube, Instagram oraz strona internetowa. Animacja zanika. Na ekranie wyświetla się plansza informacja o dofinansowaniu. Na białym tle w centralnej części, czarną czcionką o prostym kroju widnieje wyśrodkowany tekst „Sfinansowano przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, ze środków Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWE FIO, na lata 2021-2030″. Po lewej stronie znajduje się logotyp Narodowego Instytutu Wolności – jest to flaga Polski z podpisem NIW. Krój czcionki przypomina pismo odręczne. Z prawej strony znajduje się logotyp Nowe FIO. Logotyp składa się z fioletowej ikony symbolizującej żarówkę oraz zapisanego wielkimi literami, czarną, prostą czcionką napisu „NOWE FIO”. Plansza zanika. Na białym tle w centralnej części ekranu pojawia się logotyp Fundacji Świat Głuchych. Logotyp zanika. Po chwili pojawia się w lewym górnym rogu ekranu, pod nim czarną czcionką zapisano www.swiatgluchych.pl. Film zakończył się.

B jak Braille

Alfabet Braill’a to oparty na sześciopunkcie system wypukłego zapisu liter. Do zapisu należy użyć specjalnego urządzenia, a tekst odczytuje się poprzez dotyk opuszkami palców.

C jak czytnik ekranu

Program komputerowy, który rozpoznaje i interpretuje informacje wyświetlane na monitorze komputera, a następnie przedstawia je użytkownikowi w postaci głosowej.

D jak deklaracja dostępności

Deklaracja dostępności to opis dostępności podmiotu publicznego dla osób z niepełnosprawnościami. Informuje te osoby o rozwiązaniach, ale też problemach, jakie spotkają na stronie internetowej, w aplikacji mobilnej i budynkach danego podmiotu publicznego.

E jak ETR (easy to read)

To tekst łatwy do czytania i zrozumienia. Tekst ETR jest głównie odpowiedzią na potrzebę dostępu do informacji osób z niepełnosprawnością intelektualną. Tworząc taki tekst, informacje podajemy prostym językiem, dbamy o czytelny układ graficzny, możemy również dołączyć piktogramy lub rysunki, które wspierają rozumienie tekstu.

F jak FM (system FM)

To system wspierający słyszenie, składa się z dwóch elementów: nadajnika i odbiornika. Nadajnik – mikrofon, nosi mówca. Z odbiornika korzysta osoba słabosłysząca. Odbiornikiem mogą być słuchawkami lub można odbierać dźwięk za pomocą swoich aparatów słuchowych, lub implantów. Osoba słyszy wzmocniony dźwięk nadawany bezpośrednio z mikrofonu. Dzięki temu zrozumienie jest dużo lepsze.

G jak grafika dotykowa

Inaczej tyflografika, czy grafika wypukła, to przygotowana w sposób przestrzenny grafika, którą poznajemy dzięki zmysłowi dotyku, zawiera wypukłe elementy, różne struktury. Dodatkowo może być wykonana z zastosowaniem ostrych, kontrastujących ze sobą kolorów, co pomaga w odbiorze osobom słabowidzącym.

H jak hałas i inne dystraktory

H jak hałas, ale dorzućmy do tego wszystkie dystraktory, które utrudniają dobrą komunikację. Oprócz hałasu może to być ostre rażące światło lub przeciwnie słabe oświetlenie. Wszystko to może utrudniać zrozumienie i rozpraszać. Warto zadbać o dobre warunki do rozmowy. Dbając o dostępność, pamiętajmy również o osobach w spektrum autyzmu czy z zaburzeniami integracji sensorycznej, osobach w kryzysie zdrowia psychicznego.

I jak inkluzja

Inkluzja, czyli włączenie. Zachowania, które przyjmują i uwzględniają różnorodność. Przeciwność dyskryminacji.

J jak język (prosty język) 

Prosty język to styl pisania tekstów, zwłaszcza urzędowych i firmowych, który pozwala na łatwe zrozumienie treści. Piszemy w sposób zrozumiały, czytelny graficznie i bez tzw. urzędowego języka.